STREFA WIEDZY

Szczepionka szczepionce nie równa

2024-02-05

Szczepionka szczepionce nie równa Azot jest niezbędny do wzrostu roślin. Dominuje on w ziemskiej atmosferze i stanowi aż 78% składu powietrza. Jednak w tej postaci jest obojętny i nie nadaje się do bezpośredniego pobierania przez rośliny. Wyjątek stanowią gatunki bobowate, w tym soja, które dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi potrafią wiązać azot z powietrza. Wizualnym efektem tego zjawiska jest pojawienie się brodawek na korzeniach roślin. Żyjące w nich bakterie wyłapują azot i przekształcają go w formy dostępne dla roślin. W zamian za to roślina dostarcza bakteriom substancje organiczne (węgiel). W praktyce oznacza to zredukowanie nakładów na nawożenie mineralne azotem.
 

Dlaczego należy szczepić glebę?


Z uwagi na fakt, że soja nie jest rodzimym gatunkiem, nasze gleby nie są naturalnie zasiedlone przez bakterie symbiotyczne Bradyrhizobium japonicum. Dlatego trzeba nimi szczepić glebę. Preparaty szczepionkowe zawierające wyselekcjonowane szczepy są wprowadzane do gleby na lub z nasionami rośliny gospodarza. Praktyka ta pomaga maksymalizować korzyści z symbiozy.

W ostatnich latach, wraz z rozwojem areału uprawy soi w Polsce, notuje się dość dynamiczny wzrost dostępności preparatów wspomagających jej produkcję polową. Szczególnie duży rozwój można zaobserwować w segmencie szczepionek bakteryjnych. W związku z tym rolnicy mają coraz większy wybór, ale też coraz trudniej im podjąć decyzję dotyczącą najlepszego preparatu, który efektywnie wpłynie na odżywianie roślin i plonowanie soi, bo brakuje informacji z niezależnych źródeł. Podczas wyboru szczepionek rolnicy mają do dyspozycji jedynie obietnice producentów, bądź opierają się na spostrzeżeniach innych rolników.
 

Jak prowadzono badania polowe?


Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom plantatorów soi, Stowarzyszenie Polska Soja we współpracy z Krajowym Zrzeszeniem Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych przeprowadziło w niezależnych, państwowych ośrodkach badawczych ścisłe, wielopowtórzeniowe badania polowe na jednej odmianie (Magnolia PZO). Ich celem była ocena jakości 13 preparatów szczepionkowych, które według deklaracji producentów zawierają żywe bakterie Bradyrhizobium japonicum, z czego 9 jest już w obrocie na polskim rynku. Badania zlecono stacjom doświadczalnym oceny odmian należącym do Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych, tj. Pawłowice (woj. śląskie), Wrócikowo (woj. warmińsko-mazurskie) i Zybiszów (woj. dolnośląskie) oraz Rolniczemu Gospodarstwu Doświadczalnemu w Prusach, które należy do Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Przedsięwzięcie zostało sfinansowane ze środków Funduszu Promocji Roślin Oleistych.

Do oceny efektywności preparatów szczepionkowych w trakcie wegetacji z każdego poletka pobierano próby badawcze składające się z 5 roślin. W ramach badań oceniano żywotność brodawek – organoleptycznie na podstawie koloru tkanki bakteroidalnej. Następnie ustalano liczebność oraz masę brodawek. Dodatkowo przeprowadzono ocenę plonu soi z każdego poletka.
 

Jakie były ogólne wnioski z doświadczeń?


Różnice w plonowaniu soi przy zastosowaniu poszczególnych produktów okazały się istotne. Największe różnice zaobserwowano w punktach badawczych, które dysponują gorszymi warunkami klimatycznymi do uprawy soi (SDOO Wrócikowo, woj. warmińsko-mazurskie) i glebowymi (SDOO Pawłowice, woj. śląskie – gleby ciężkie, gliniaste, zlewne).

Wszystkie ocenione preparaty z deklarowaną przez producentów obecnością szczepu Bradyrhizobium japonicum spowodowały symbiozę bakterii z soją. Stąd można wnioskować, że zawierały żywe i aktywne bakterie. Jednak ze względu na fakt, iż doświadczenie przeprowadzono tylko w jednym sezonie wegetacyjnym, charakteryzującym się korzystnym dla rozwoju bakterii brodawkowych przebiegiem pogody, konieczna jest kontynuacja podobnych badań w kolejnych latach.

Doświadczenie wykazało istotne różnice między efektywnością badanych preparatów. Ponadto stwierdzono, że duża masa brodawek nie zawsze wykazuje ścisłą korelację z wysokim plonowaniem. Niemniej jednak najlepsze preparaty wyróżniały się dużą liczbą i masą brodawek oraz wysokim plonowaniem soi.
 

Dlaczego szczepienie nasion powinno być fundamentalną praktyką?


Przeprowadzone badania wykazały istotny wpływ szczepienia nasion soi bakteriami Bradyrhizobium japonicum na wzrost plonowania. Dlatego w uprawie soi stosowanie szczepionek bakteryjnych należy uznać jako fundamentalną praktykę. Jej celem jest stworzenie roślinom optymalnych warunków do efektywnej symbiozy z bakteriami oraz skuteczne wykorzystanie azotu atmosferycznego w żywieniu roślin. Przyjęcie zabiegu szczepienia za stały element agrotechniki soi pozwoli całkowicie pokryć zapotrzebowanie roślin na azot, co przełoży się na stabilne i wysokie plonowanie oraz obniży koszty nawożenia mineralnego.

Dziękujemy! Twój formularz kontaktowy został wysłany.
Błąd! Twój formularz nie został wysłany, spróbuj ponownie.